|
Groep 1/2
|
Lessen in de kunst https://www.happinessishomemade.net/36-elementary-art-lessons-for-kids |
|
Groep 3/4
|
WAT IS KUNST
PORTRET
MONSTERS
|
|
Groep 7-8
|
REMBRANDT
VERMEER
|
|
Soorten
Werkwijze Doel Mooi? Lijken of niet? Kleurgebruik Verhoudingen Innerlijk/uiterlijk |
|
|
Monsters! Die zien we tegenwoordig vaak in films, tekeningen en stripverhalen. Ken jij films met monsters? Vond je ze eng?
Je ziet monsters niet alleen in films van nu. Ook in de kunst zie je veel monsters. Monsters zijn van alle tijden. Al heel vroeger maakten mensen afbeeldingen van monsters, bijvoorbeeld in de Middeleeuwen (500-1500). Uit die tijd kennen we nog heel veel schilderijen en tekeningen van monsters en duivels. Waarom schilderden kunstenaars toen eigenlijk zoveel monsters en duivels? Het gevaarlijke onbekende De Middeleeuwen waren angstaanjagende tijden. MIddeleeuwers geloofden in god, de duivel, en ook in draken en vuurvogels. Dat kwam omdat de mensen veel minder van de wereld wisten dan wij. Er waren veel dingen die ze niet konden verklaren, bv onweer en bliksem. Daar waren ze dan ook heel bang voor. Er waren ook veel gevaarlijke dieren die ze niet kenden. Die konden in hun ogen alleen maar van de duivel komen. Ze beschouwden die dieren dan ook als monsters of draken. Nu weten we veel meer van allerlei dingen, en we zijn daarom minder bang. We kunnen veel meer dingen verklaren. Wij weten nu waardoor onweer veroorzaakt wordt, en waarom het bliksemt. En wij vinden een leeuw misschien wel eng, maar geen monster. Heiligen De mensen geloofden ook in heiligen. Die moesten de mensen beschermen. Op veel afbeeldingen zie je heiligen vechten met monsters. Sint Joris is zo'n heilige, hij is altijd in gevecht met een draak. De draak staat in dit geval symbool voor het heidendom (heidenen zijn mensen die niet in god geloven). Op de wapenschilden van ridders zie je ook veel bijzondere dieren die niet echt bestaan, bv. een griffioen Daarmee wilde een ridder laten zien dat hij heel dapper was. Ook waren in die tijd veel afbeeldingen van wezens die half mens, half dier waren, zoals de centaur. Die werden vaak gebruikt, soms half verstopt, in de randversiering van middeleeuwse boeken. Waarschuwing voor het kwade In Middeleeuwse schilderijen wilde de kunstenaar vaak een verhaal vertellen, of de mensen waarschuwen voor dingen die de schilder gevaarlijk vond. Als je iets verkeerds deed, zou je gestraft worden door duivels of monsters. In de schilderijen kon je zien wat je te wachten zou staan. Monsters stonden voor Het Kwaad. Mensen zorgden ervoor niets verkeerds te doen, zodat de monsters niet zouden komen. Veel van de monsterlijke wezen die we nu zien in films en strips lijken nog steeds een beetje op de monsters van vroeger, honderden jaren geleden. Grappig toch? |
 |
Een griffioen, een niet-bestaand dier. Ken je de naam van Harry Potter?
Tekening van monster uit de Middeleeuwen
|
|
SHOBOSHOBO Angst zit in ons eigen hoofd. Mijn monster is alle dingen waar ik bang voor ben. Ik creeër mijn eigen monster in mijn hoofd.
|
Dit schilderij heet: Heb jij dit gevoel ook weleens? Je eigen schaduw kan een monster zijn.
|
|
ATAK:
Vroeger voelde ik me een buitenstaander en had k weinig zelfvertrouwen. Ik vond mezelf geen echte kunstenaar. Ik dacht dat iedereen die naar me keek mij een lelijke kip vond.
|
ELEANOR DAVIS: Iedereen denkt dat er een monster in je zit.. Maar dat is niet zo: jij zit juist gevangen in het monster. Als je om hulp roept kan niemand je horen. Als je geliefden je vasthouden, houden ze het monster vast. Jij kunt alleen maar toekijken hoe het monster jouw leven leeft.
|
|
|
Modern mozaïek in Park Guell in Barcelona, gemaakt door Antoni Gaudí
|
Mozaïek is een kunstvorm waarbij een grote afbeelding wordt gemaakt uit een groot aantal kleine gekleurde steentjes, die in een vloer of wand worden gemetseld. Met glas is het mogelijk een glas in lood-mozaïek te maken. In de Griekse en Romeinse tijd werden in luxe villa's mozaïeken gemaakt, waarop afbeeldingen van keizers, goden of taferelen van alledag te zien waren. Op diverse plaatsen in Europa zijn mozaïeken teruggevonden die tot op de dag van vandaag goed bewaard zijn gebleven.
In de Middeleeuwen werden ook veel kunstwerken met mozaïek gemaakt. In de Islamitische kunst is het mozaïek heel belangrijk. Voorbeelden daarvan zie je bijvoorbeeld in het Alhambra in Spanje. De Spaanse kunstenaar Antoní Gaudí maakte veel mozaïeken, bijvoorbeeld in het Parc Guell in Barcelona. Hij gebruikte daarvoor alledaagse voorwerpen, zoals kopjes en bestek. |
Oosters mozaïek
|
Mozaïek uit de Romeinse tijd, duizenden jaren geleden
|
Mozaîek in het Alhambra in Spanje, gemaakt door moslims in de Middeleeuwen
|
Paul Cézanne, beroemd Frans schilder uit de 19e eeuw (1839-1906)
|
William Turner, 1841
|
Bob Ross bergen
|
|
Wassily Kandinsky leefde van 1866 tot 1944. Hij was een Russische kunstschilder. Hij werd wereldberoemd met zijn abstracte kunstwerken. Abstract betekent dat je niet kunt zien wat het voorstelt.
Wassily werd op 16 december 1866 geboren in Moskou. Hij was bijzonder intelligent en zou een veelbelovende wetenschappelijke carrière voor zich hebben, als jurist. Hij ging eerst rechten en economie studeren in Moskou. Maar zijn werkelijke passie lag bij de schilderkunst. Toen hij dertig was nam hij een radicaal besluit: hij zou kunstschilder worden. In 1900 verhuisde hij naar München in Duitsland. Daar studeerde hij aan de kunstacademie. Hij richtte samen met anderen een kunstenaarsgroep op: Phalanx. Ook werd hij directeur van de Phalanx School in 1901. Zoals vele kunstenaars uit zijn tijd bezocht hij de belangrijkste Europese kunstcentra, zoals Parijs. Daar leerde hij kunstenaars van het fauvisme kennen. Die werkten met hele felle en heftige kleuren. Dat vond Kandinsky heel interessant. Met de fauvisten exposeerde hij in 1905 een grote jaarlijks terugkerende overzichtstentoonstelling in Parijs. Gevoel in het kunstwerk, niet de werkelijkheid Kandinsky wilde in een kunstwerk een gevoel overbrengen, net als de meeste expressionisten. Het hoefde dus niet op de werkelijkheid te lijken. Hij was op zoek naar ‘vibraties van de ziel’. Om de ziel te doen trillen, bedacht hij, is het van belang dat het afgebeelde niet zozeer verwijst naar de zichtbare werkelijkheid. Vanwege dit inzicht verdween figuratie, het afbeelden van herkenbare figuren, langzaam maar zeker uit het werk van Kandinsky. Hij zei zelfs dat het figuratieve schadelijk was voor zijn schilderijen. In 1910 schilderde hij zijn eerste volledig abstracte, niet-figuratieve, schilderij. Het was niet langer belangrijk ‘wat’ er op het schilderij stond afgebeeld, maar vooral ‘hoe’ het werd afgebeeld. Kleur en vorm waren belangrijker dan herkenbaarheid. Kandinsky haalde veel inspiratie uit de muziek. Hij zag overeenkomsten tussen lijnen, kleuren en vormen en muzikale elementen als ritme, klanken en akkoorden. Dit komt tot uitdrukking in de titels van veel van zijn schilderijen. Hij noemt ze ‘improvisatie’ of ‘compositie’. In 1911 richtte Kandinsky samen met kunstschilder Franz Marc de kunstenaarsgroep ‘Der Blaue Reiter’ op. Kandinsky ontmoet in deze periode ook Gabriele Münter. Zij werd zijn leerling en al snel daarna ook zijn vriendin. In 1910 maakte Kandinsky zijn eerste abstracte waterverfschilderij. Vier jaar later, bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, keerde de kunstenaar terug naar zijn geboorteland. In 1917 trouwde hij daar op 50-jarige leeftijd met een meisje van 16: Nina de Andrejevski. Zijn vriendin Gabriele was achtergebleven in Duitsland. Even terug naar Moskou Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak ging hij voor een aantal jaren terug naar Moskou. Hij kreeg daar na de Revolutie van 1917 invloed op het nieuwe cultuurbeleid. Ook schreef hij een lesprogramma aan het Instituut voor Artistieke Cultuur. Dit werd echter afgewezen door de Sovjetautoriteiten. In 1921 vertrok hij weer naar Duitsland, waar hij les ging geven in vormgeving aan het Bauhaus in Weimar en Dessau. In 1928 kreeg Kandinsky de Duitse nationaliteit, maar vijf jaar later moest hij door de nationaal-socialisten het land verlaten. De kunstenaar ging toen in Parijs wonen en kreeg in 1939 de Franse nationaliteit. Met zijn vrouw Nina ging hij in Neuilly-sur-Seine wonen. Kandinsky overleed daar op 13 december 1944. Met zijn bijdrage aan kunsttheorie en zijn kunstwerken heeft Kandinsky een belangrijke basis gelegd voor de verdere ontwikkeling van de abstracte kunst. |
Kandinsky - Berg, 1909
Kandinsky - Improvisatie, 1910
Kandinsky - Compositie VI, 1913
Kandinsky - Moskou, 1916
|
|
|
|
Keith Haring
Het werk van Keith op een bord. Dat noem je toegepaste kunst.
Niet van Keith, maar wel in zijn stijl Gemaakt door basisschool leerlingen.
Muziekvideo waaraan Keith meewerkte
|
Keith Haring was een kunstenaar uit Amerika. Hij leefde van 1958 tot 1990. In zijn kunst gebruikte Keith vaak vrolijke kleuren en leuke poppetjes. Hij zag lege zwarte borden in de metro in New York en ging erop tekenen. Zijn tekeningen zien er vrolijk uit, maar dat zijn ze niet altijd. Keith tekende ook over ziekte en drugs. Zijn tekeningen lijken een beetje op cartoons of stripverhalen, bijna altijd met een dikke zwarte lijn eromheen.
Keith is opgegroeid op in Kutztown, een klein dorpje in Pennsylvania. Hij was erg jong toen hij begon met tekenen. Dat kwam ook omdat zijn vader striptekenaar was. Van jongs af aan wist Keith dat hij ook strips wilde tekenen,, en zo karakters in verhalen tot leven brengen. Terwijl Keith opgroeide ging hij door met het tekenen van kunst. Hij zag moderne kunst voor het eerst toen hij het museum voor moderne kunst in Washington bezocht.Nadat Keith zijn high school had afgemaakt, ging hij naar een kunstschool in Pittsburgh in Pennsylvania, een andere staat in Amerika. In 1978 verhuisde Keith naar New York City om daar naar een andere kunstschool te gaan. Hij vond het prachtig om in de grote stad te wonen. Hij kon er zijn inspiratie vandaan halen, grote musea bezoeken en in zijn buurt waren veel kunstenaars aan het werk. In de metro zag hij tekeningen op de muren. Dat heet graffiti en Keith vond dat geweldig. Hij vond dat kunst voor iedereen moest zijn en niet alleen voor rijke mensen. Daarom begon hij krijttekeningen te maken in metrostations, in het midden van de straat, etc. Zijn werk was dus overal te zien. Hierdoor werd hij heel populair. Hij vond het leven en de energie van de grote stad heerlijk. Terwijl hij in New York woonde vond Keith zijn eigen persoonlijke stijl. Hij zei zelf over: ‘'Ik kocht een rol oud papier, knipte er gaten in en legde het over de hele vloer. Toen begon ik met schilderen. De eerste tekeningen waren abstract maar daarna kwamen er hele andere beelden. Het waren mensen en beesten in verschillende combinaties. Ook zag ik vliegende schotels die de mensen aan het wegzappen waren, ik weet nog dat ik probeerde te achterhalen waar deze figuren vandaan kwamen, maar ik had geen idee.' Zo ontstond de unieke stijl van Keith Haring. Bij zijn eerste expositie in New York schilderde hij eerst alle muren vol met zijn kunst, toen hing hij zijn schilderijen op en zette hij zijn beeldhouwwerken neer. Door alle publiciteit die hij had gekregen door zijn werk in de metro, had hij een grote naamsbekendheid gekregen en zagen de mensen zijn werk graag. Er kwamen dan ook honderden mensen naar zijn expositie, het was echt een groot succes. Vanaf dit punt begon Keith Haring harder te werken dan hij ooit had gedaan. Keith bewonderde zelf de kunstenaars, Andy Warhol, Pierre Alechinsky, Christo en Jean Dubuffet. Keith vond, net als Christo, dat kunst voor iedereen moet zijn. In de jaren hierna exposeerde hij over de hele wereld. Hij maakte ook veel decoratieve kunst, bijvoorbeeld op vazen en T-shirts. Betaalbare producten die iedereen kon kopen. Hij had ook eigen winkels in New York en Tokio: The Pop Shop. In 1985 versierde hij het lichaam van zangeres Grace Jones en werkte mee aan haar muziekvideo I'm Not Perfect. In 1988, toen hij pas 30 jaar was, kreeg Keith te horen dat hij de ziekte aids had. Dat is een ernstige ziekte waar je dood aan kunt gaan. In die periode gebruikte hij die ziekte veel als onderwerp van zijn kunst. Keith overleed in 1990 aan de gevolgen van zijn ziekte. Zijn werk is altijd heel beroemd gebleven. |
|
|
|
|
|
Waar lijkt dit op?
|
|
|
zoekplaatje: wat zie je hier?
|
|
|
Maurits Cornelis Escher leefde van 1898-1972. Hij is een wereldberoemde graficus. Dat is een kunstenaar die grafisch werk maakt.
Hij wordt bewonderd door miljoenen mensen. Escher is het beroemdst om zijn 'onmogelijke tekeningen. Ook zijn de metamorphoses, waarin een ding verandert in een ander ding, heel beroemd. is een van 's werelds meest beroemde grafici. Zijn kunst wordt bewonderd door miljoenen mensen over de hele wereld, getuige de vele web sites op het internet. Hij is het meest beroemd om zijn zogenaamde onmogelijke tekeningen, zoals Klimmen en Dalen en Relativiteit, maar ook om zijn metamorphoses, zoals Metamorphose I, II en III, Lucht en Water I en Reptielen. Maar hij maakte ook prachtige, meer realistische werken gedurende de tijd dat hij in Italië woonde en werkte. Bijvoorbeeld de litho Castrovalva, waarin men al M.C. Escher's fascinatie voor voor hoog en laag, dichtbij en veraf kan zien. De litho Atrani, een klein plaatsje aan de Amalfitaanse kust in Italië, maakte hij in 1931, maar komt weer terug in zijn meesterstukken Metamorphose I en II. Gedurende zijn leven maakte M.C. Escher 448 litho's, houtsnedes en houtgravures en meer dan 2000 tekeningen en schetsen. Net zoals sommige van zijn beroemde voorgangers - Michelangelo, Leonardo da Vinci, Dürer en Holbein - , was M.C. Escher linkshandig. Naast zijn werk als graficus, illustreerde M.C. Escher boeken, ontwierp tapijten, postzegels en wandschilderingen. Hij werd geboren in Leeuwarden als de vierde en jongste zoon. Na 5 jaar verhuisde de familie naar Arnhem, waar hij het grootste deel van zijn jeugd doorbracht. Nadat hij gezakt was voor zijn eindexamen, en na een kort intermezzo in Delft, begon M.C. Escher met zijn lessen bouwkunde aan de School voor Bouwkunde en Sierende Kunsten in Haarlem. Escher in Rome, Italië. Escher met vrouw, Jetta op strand in Italië. Escher in Ravello, Italië - 1925.Al na een week vertelde hij zijn vader dat hij wilde ophouden met zijn lessen bouwkunde en zich wilde toeleggen op de studie grafische kunsten. Hij werd hierin gesteund door zijn leraar Samuel Jesserun de Mesquita, aan wie hij zijn tekeningen en linoleumsnedes had laten zien. Nadat hij zijn school had afgerond, reisde hij langdurig door o.a. Italië, waar hij zijn vrouw Jetta Umiker ontmoette, en waarmee hij in 1924 trouwde. Zij gingen naar Rome, waar zij tot 1935 bleven wonen. Gedurende deze 11 jaar, reisde M.C. Escher ieder jaar door Italië heen, waarbij hij tekeningen en schetsen maakte, om deze later thuis in zijn atelier te gebruiken voor zijn prenten. Veel van deze schetsen zou hij later ook weer gebruiken voor zijn litho's, houtsnedes en houtgravures. Bijvoorbeeld de achtergrond in de litho Waterval (1961) komt uit zijn Italiaanse periode. Ook de bomen die gereflecteerd worden in de houtsnede Modderplas (1952), zijn dezelfde bomen die hij gebruikte in zijn houtsnede Pineta van Calvi, die hij maakte in 1932. M.C. Escher werd gefascineerd door de regelmatige geometrische figuren van de wand -en vloermozaïken in het Alhambra, een veertiende-eeuws kasteel in Granada, Spanje, dat hij in 1922 bezocht. Tijdens zijn jaren in Zwitserland en gedurende de hele Tweede Wereldoorlog werkte hij met veel energie aan zijn hobby. Hij maakte toen 62 van de in totaal 137 symmetrische tekeningen die hij zijn leven zou maken. Hij breidde zijn hobby ook uit, door deze symmetrische tekeningen te gebruiken voor het snijden van houten bollen. Hij speelde met architectuur, perspectief en onmogelijke ruimtes. Zijn kunst blijft miljoenen mensen over de hele wereld verbazen en in verwondering brengen. In zijn werk herkennen wij zijn uitstekende observatie van de wereld om ons heen en de uitdrukking van zijn eigen fantasie. M.C. Escher laat ons zien dat de werkelijkheid wonderlijk, begrijpelijk en fascinerend is. |
